Mελανίνες και λιποχρώματα
ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΕΠΕΞΗΓΗΣΕΙΣ : Συμμετέχοντας ή απλά παρακολουθόντας κάποια φόρουμς, διαπιστώνω οτι υπάρχει ένα μεγάλο “μπέρδεμα” γύρο απο τις μελανίνες και τα λιποχρώματα.Δύσκολα φαίνεται γίνεται κατανοητό το πώς και το γιατί της απόχρωσης των καναρινιών χρώματος.Θα έλεγα μάλιστα οτι στο επόμενο βήμα που είναι ο τρόπος ζευγαρώματος τους,σε κάποιους απο τους νεότερους στο χόμπυ,επικρατεί πλήρης σύγχυσης.Σκέφθηκα λοιπόν να κάνω, σ’ αυτό το άρθρο, μια προσπάθεια απάντησης κάποιων πολύ απλών ερωτημάτων και να δώσω κάποιες επεξηγήσεις.
Ας ξεκινήσουμε με κάτι πολύ απλό.
Α) Γιατί δεν ζευγαρώνουμε ποτέ λιποχρωμικά με μελανινικά καναρίνια χρώματος.
Αυτό το “ποτέ” δεν έχει την έννοια οτι εαν κάνουμε κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να πάρουμε υγιείς απογόνους, αλλά οτι αυτό που θα πάρουμε σαν αποτέλεσμα, δεν θα έχει κάποιο αναπαραγωγικό ΣΤΟΧΟ. Ο στόχος κάθε σοβαρής εκτροφικής προσπάθειας πρέπει να είναι, απολύτως υγιή,μορφολογικά άρτια, και κατα το δυνατόν τέλεια δείγματα της ποικιλίας που αναπαράγουμε.–ΠΑΡΕΝΘΕΣΗ: Φυσικά αυτή η προϋγούμενα υπογραμισμένη πρόταση, ΔΕΝ είναι κάτι που μπορεί να επιβληθεί, με αυστηρούς λόγους ή εξαγγελίες βαρύγδουπες.Προσωπικά έχω την γνώμη οτι οι παλαιότεροι εκτροφείς έχουμε την υποχρέωση να δώσουμε στα νέα παιδιά που θα ασχοληθούν με το χόμπυ μας, εκτός απο εμπειρία ή κάποιες εξειδικευμένες γνώσεις, την αγάπη για το σωστό και το ηθικά πρέπον. Αυτό το επίπεδο ορνιθοκουλτούρας δηλαδή, που έχουν κατακτήσει εδώ και αρκετά χρόνια οι γειτονικοί λαοί της Ευρώπης.
Επιστρέφοντας στο θέμα, η αμέσως επόμενη παρατήρηση, είναι οτι η διασταύρωση μελανινικών και λιποχρωμικών πουλιών δίνει σαν αποτέλεσμα, “σκούρα μπαλώματα” μελανίνης σε απροσδιόριστα σημεία , επάνω σε ένα φόντο λιποχρώματος.Μπορεί ακόμα να εμφανίσει και σκούρα σημεία , στίγματα στην μύτη και τα πόδια.Είναι αυτά τα πουλάκια που λέμε ΠΑΡΔΑΛΑ ή ΚΟΙΝΑ καναρίνια.Μπορεί ο καθένας να έχει σπίτι του κάποια απο αυτά.Είναι πολύ συχνά, πανέμορφα, και κάποια μάλιστα κελαηδούν πολύ καλά.Δεν μπορούν όμως ποτέ, να καταταγούν σε κάποια κατηγορία και να αποτελέσουν δείγματα για μια εκτροφική προσπάθεια.
Αλλά γιατί συμβαίνει αυτό ; γιατί υπάρχουν τα σκούρα μπαλώματα στο πτέρωμα των ΠΑΡΔΑΛΩΝ , ΚΟΙΝΩΝ καναρινιών ;
-Τα λιποχρωμικά πουλιά ΕΙΝΑΙ ΠΟΥΛΙΑ ΜΕΛΑΝΙΝΗΣ. Ας μου επιτραπεί αυτή η έκφραση, με την έννοια οτι έχουν στο DNA τους το ανάλογο μελανινικό γονίδιο. Προέκυψαν όταν έκανε την εμφάνισή της, μια μετάλλαξη, του αρχέγονου γονιδίου που επιτρέπει την εμφάνιση των μελανινών στο πτέρωμά τους. Αυτό το νέο, μεταλλαγμένο πλέον γονίδιο , ΑΝΑΣΤΕΛΛΕΙ την εμφάνιση των μελανινών και όχι την ύπαρξή τους. Για…κακή μας τύχη, αυτή η μετάλλαξη έχει ΣΥΝΚΥΡΙΑΡΧΟ χαρακτήρα με τον αρχέγονο τύπο. Τί σημαίνει αυτό ; Προσπαθεί να κερδίσει τον μεταξύ τους πόλεμο, αλλά ποτέ δεν το καταφέρνει εξ’ ολοκλήρου. Στα σημεία που “κερδίζει”, χάνονται τα σκούρα χρώματα και επικρατεί το λιπόχρωμα. Στα σημεία που “χάνει”, εμφανίζονται οι μελανίνες. Επειδή όμως πάντα υπάρχουν και εξαιρέσεις, κάποιες φορές, εντελώς συμπτωματικά, οι μελανίνες υποχωρούν τελείως και τότε το αποτέλεσμα είναι ένα κίτρινο καναρίνι. Η ερώτηση συνήθως είναι άμεση, “τώρα που έχω ένα λιποχρωμικό καναρίνι να το ζευγαρώσω για να πάρω λιποχρωμικούς απογόνους “; Απάντηση: Δεν έχεις ένα λιποχρωμικό καναρίνι, διότι παρ’ ότι θα το ζευγαρώσεις με ένα πράγματι λιποχρωμικό, οι απόγονοι που θα πάρεις θα έμφανίσουν σημεία μελανίνης. Προσοχή λοιπόν, ενα απολύτως καθαρό(clear) όπως νομίζουμε, απο μελανίνες καναρίνι, ΔΕΝ είναι απαραίτητα ένα λιποχρωμικό καναρίνι.Τις περισσότερες φορές, αν δώσουμε μια ιδιαίτερη προσοχή κάτω απο τους οδηγούς, στις ουρές,στα πλευρά, στο λαιμό,στην μύτη και τα πόδια, αλλά και σε κάποια κρυφά σημεία, θα ανακαλύψουμε σκούρες περιοχές ή στίγματα.Εδώ να αναφέρω και την αντίθετη εξαίρεση. Καναρίνια που είναι πράγματι λιποχρωμικά , φέρουν δλδ το μεταλλαγμένο γονίδιο που αναστέλει την εμφάνιση της μελανίνης , κάποιες φορές εμφανίζουν σκουρόχρωμες περιοχές(συνήθως στο κεφάλι) ή στίγματα. Οταν τα σημάδια αυτά είναι μαύρου χρώματος λέμε οτι τα πουλιά αυτά αποτελούν “εργαλεία” για την αναπαραγωγική διαδικασία.Είναι λιποχρωμικά πουλιά που έχουν καταγωγή απο την ΜΑΥΡΗ σειρά.Oι απόγονοί τους θα εμφανίσουν το λιπόχρωμα με μεγάλη καθαρότητα και ένταση, (πράγμα που δεν συμβαίνει στον ίδιο βαθμό,όταν τα πουλιά προέρχονται απο την καφέ σειρά).
— Η μελανίνη είναι μια, μη-πρωτεϊνική χρωστική ουσία πολυμερούς χαρακτήρα , προϊόν οξείδωσης του αμινοξέος τυροσίνη, π-HO-C6H4-CH2CH(NH2)COOH , υπό την επίδραση του ενζύμου «τυροσινάση» .Αυτά από την επιστημονική πλευρά της υπόθεσης.
-Παρουσιάζεται με διάφορες μορφές και χρήσεις στο ζωϊκό βασίλειο.Στους ανθρώπους χαρίζει το σκούρο χρώμα του δέρματος, στις σουπιές και στα χταπόδια το μελάνι προκάληψης και στα καναρίνια μας τις σκούρες περιοχές του πτερώματός τους.
-Βλέποντας την επίδραση των μελανινών στα καναρίνια μας θα λέγαμε ότι είναι ο λόγος που υπάρχουν τα σχέδια πλάτης , οι πλευρικές γραμμώσεις , αλλά και το χρώμα στα κεράτινα σημεία του σώματός τους. Οι μελανίνες που υπάρχουν χωρίζονται σε δυό βασικές κατηγορίες. Tις ΕΥΜΕΛΑΝΙΝΕΣ (μαύρες και καφέ σκούρες) και τις ΦΑΙΟΜΕΛΑΝΙΝΕΣ (καφέ έως μπεζ) Για τις σκούρες γραμμές που διακρίνουμε ιδιαίτερα σε σημεία όπως η πλάτη των πουλιών,ευθύνονται οι ΕΥΜΕΛΑΝΙΝΕΣ. Για το πλαίσιο, το ”ανοικτό” περίγραμμα υπεύθυνες είναι οι ΦΑΙΟΜΕΛΑΝΙΝΕΣ. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι αυτές παίζουν τον ρόλο ενός πέπλου , ενός φόντου απλομένου επάνω στο πουλί. Η ύπαρξη αυτού του φόντου και η ένταση της απόχρωσής του από καφέ έως καφέ ανοιχτό και μπέζ δίνει την αίσθηση της καθαρότητας των γραμμών της ΕΥΜΕΛΑΝΙΝΗΣ. Βέβαια εκτός απο την φαιομελανίνη δεν παύουν στις ανοικτόχρωμες περιοχές να εμφανίζονται και τα δύο βασικά λιποχρώματα,κίτρινο και κόκκινο.Η ανάμιξή τους με την φαιομελανίνη δημιουργεί τις τελικές αποχρώσεις(Βλέπε το πράσινο στην 1η φωτό). Η παρουσία του λευκού(η έλλειψη λιποχρώματος) αφήνει εντελώς “καθαρή” την φαιομελανίνη για να δώσει αυτή, την τελική απόχρωση του φόντου.
